MAKALA YA SEMZABA MTUNZI WA NGONSWE PENZI KITOVU CHA UZEMBE

Edwin Semzaba, nguli wa fasihi nchini hatunaye tena. Mungu kamchukua mapema wakati bado tunamhitaji.

Wakati taarifa za kifo chake zikienezwa, nilikuwa namalizia kurasa za mwisho za riwaya ya Ada

m Shafi, iitwayo ‘Mbali na Nyumbani.’

Nilikuwa napata ‘utamu’ wa kazi za fasihi za wazee wetu, waandishi nguli ambao bado nafasi zao hazijaonekana bayana kuzibwa na vijana wa sasa tunaojaribu kujikita katika uandishi.

Nilikosa maneno ya kuandika katika siku za mwanzo. Nilihisi sitaweza kuandika chochote cha maana na cha kina juu yake, kwa kuwa mimi ni mwanafunzi wake kama wengine, tulionufaika na tunaoendelea kunufaika na kazi zake.

Kibaya zaidi, sikuwa namfahamu kama wazee wenziwe au wafanyakazi aliyefanya nao zaidi ya uelewa mdogo kupitia kazi zake kama ‘Sofia wa Gongo la Mboto’ na ‘Ngoswe Kitovu cha Uzembe’, tamthilia ambayo wengi tuliisoma tukiwa sekondari.

Hata hivyo, picha zake nilizozikuta kwenye kamera yangu wakati nataka kuzifuta nisizohitaji, ziliniongezea huzuni na kujikuta nakumbuka maandishi yake na kikubwa kuuwazia mustakabali wa fasihi andishi nchini.

Shukrani kwa mwandishi mwenzangu Edward Qorro, ambaye aliitumia kamera yangu kumpiga picha Semzaba wakati akifanya naye mahojiano na nakala kubaki katika kifaa hicho ambazo zitabaki kuwa kumbukumbu.

Semzaba amefariki wakati waandishi wengi maarufu wa vitabu vya fasihi nchini umri wao ukiwa umeanza kuwatupa mkono kama ilivyo kwa babu Adam Shafi, Profesa Euphrase Kezilahabi, Profesa Amandina Lihamba na Profesa Emmanuel Mbogo.

Semzaba pia amefariki wakati kizazi cha sasa kinazidi kuugua ugonjwa wa kutopenda kusoma vitabu. Kafariki wakati vijana wanasoma kwa sababu wanalazimika kusoma ili kufaulu mitihani na siyo kupata maarifa.

Ni bahati mbaya ugonjwa wa kutosoma vitabu unatokea wakati upatikanaji wa vitabu unazidi kuwa rahisi kutokana na kukua kwa teknolojia ya habari ya mawasiliano (Tehama).

Sehemu kubwa ya vijana hatuna hamasa tena ya kusoma vitabu, licha ya ukweli kwamba tunakesha tukisoma taarifa za kwenye mitandao ya kijamii.

Muda unaotumika kupiga soga katika mitandao hiyo kwa jumla huenda ukawa hata robo ya siku nzima, lakini kusoma kazi za fasihi huonekana ‘zinatia uvivu’ na kufanya watu wasisinzie. Semzaba amefariki wakati siyo tu vijana hawapendi kusoma, bali hata kuandika ni shida. Hii ni kwa sababu asiyependa kusoma na kupata maarifa, hukosa pia cha kuandika.

Kwa sasa Taifa linakabiliwa na uhaba wa waandishi bora wa kazi za fasihi. Hata baadhi ya rafiki zangu waliosoma shahada za fasihi na sanaa za maonyesho hawataki tena kuandika na si wapenzi tena wa kusoma vitabu. Hii ni hatari.

Kuna vijana wachache wanaoguswa kusoma na kuandika vitabu kama ilivyo kwa wale wanaoandika vitabu vya hadithi fupi zinazouzwa kwenye mbao za magazeti, lakini bado ubora na uchaguzi wa maudhui ni tatizo.

Sehemu kubwa ya vitabu hivyo vimejaa maudhui ya mahaba zaidi kuliko ya kuelimisha na kupoteza kabisa asili ya kazi za fasihi za Tanzania zilizojizolea sifa ulimwenguni licha ya kuandikwa kwa Kiswahili.

Mbali na maudhui, uhariri wa vijitabu hivyo pia huwa na matatizo ukionyesha wazi ni namna gani subira na ubunifu wa kina hukosekana wakati wa maandalizi wa kazi hizo.

Pamoja na kwamba tunaomboleza, kifo cha Semzaba kiwe ni mwanzo mpya wa kutuamsha vijana kusoma na kuandika vitabu kwa kuwa alianza uandishi akiwa bado kijana mdogo

 SOURCE MWANANCHI